Uşak’ta yaşadığı için öğretisinden gidenlerin adını verdiği Uşşaki yolunun kurucusu, Pir Seyyid Hasan Hüsameddin-i Uşşaki; “Mevlit Kandili” nedeniyle, yolundan giden yaklaşık bin kadar Uşaklı Uşşaki tarafından, pilav dağıtılarak anıldı.
Uşak’ta 90 yaşına kadar yaşadıktan sonra padişahın talebi üzerine İstanbul’a giden ve burada 115 yaşında Hak’ka yürüyen Pir Seyyid Hasan Hüsameddin-i Uşşaki, Uşak’ta kendisine gönül veren ve yolundan giden yaklaşık bin kadar Uşaklı Uşşaki tarafından Mevlit Kandili” nedeniyle dağıtılan pilavla anılmış oldu. Yaklaşık 2 bin kişiye yapılan pilav dağıtımı Pir Seyyid Hasan Hüsameddin-i Uşşaki’inin manevi makamının bulunduğu Burma Cami avlusunda gerçekleştirildi.
“ADI PARKA VERİLMELİ”
Anma etkinliği, Uşak Tanıtım ve Kültür Derneği Başkanı Doç. Dr. Murat Öntuğ’un konuşması ile başladı. Pir Seyyid Hasan Hüsameddin-i Uşşaki’nin kimliği ve tasavvuf felsefesi hakkında bilgiler veren Öntuğ, “Uşak’ın gönül ereni bu ulu zat, Uşak’ın tanıtımında da önemli bir rol oynayabilir. Önce biz tanıyalım ve tanıtalım. Öncelikle bu parka bu muhterem zatın adının verilmesini istiyoruz. Bu konuda, Valiliğimizi ve belediyemiz göreve çağırıyoruz” dedi.
İlk pilavı da Murat Öntuğ verdi. Dağıtım sırasında vatandaşlar uzun kuyruklar oluşturdu. Mevlit Kandili ve Seyyid Hasan Hüsameddin-i Uşşaki’yi Anma etkinliğini düzenleyen Uşaklı Uşşakiler adına açıklama yapan Emekli Edebiyat Öğretmeni Remzi Kara, “Uşak’ın yetiştirdiği en büyük gönül ereni olan Pir Seyyid Hasan Hüsameddin-i Uşşaki’yi 25 yıl önce de aktif biçimde anıyorduk. Hocası Ahmet Semarkandi Hazretlerinin kabrinin Kapaklar Köyünde yaptığımız anma etkinlikleri bir şekilde sona erdi. Uşak Üniversitesi ve Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakülteleri ile sempozyumlar düzenleyip yeni nesillere tanıtmaya çalıştık. Bu yılki anma etkinliklerini manevi kabrinin bulunduğu Burma Cami bahçesinde pilav dağıtarak hem halkımızın Mevlit Kandili’ni kutladık.Hem de Pir Seyyid Hasan Hüsameddin-i Uşşaki Hazretlerini bu şekilde anmanın da daha makbule geçeceğini ve sevabının daha büyük olacağını düşündük. Kendilerinin öğretisini genç nesillere aktarmak ve bu manevi iklim dünyasının erenlerinin ilelebet yaşamasını sağlamak istiyoruz” açıklamasını yaptı.
“BİZ KİMSEYİ DIŞLAMAYIZ”
Kara, Uşaklı Uşakkiler hakkında şöyle bilgiler verdi: “Biz, ne bir siyasi parti, ne de bir tarikatız. Sadece Uşak’ın yetiştirdiği en büyük gönül iklimi sultanlarından Pir Seyyid Hasan Hüsameddin-i Uşşaki Efendimizin yolundan gidenleriz. Bizde siyasi görüş ayrılığı, mezhep farklılığı olmaz. Her siyasi görüşten bu yola gönül vermiş insan aramızda yer almaktadır. Memleketin dirliği ve düzeni için manevi açıdan doyurmak gerekir. Bizde dünya menfaati yoktur. Manevi liderlerimizin manevi şemsiyesi altında toplanarak bir olmayı amaçlıyoruz.”
KİMDİR?
Pir Seyyid Hasan Hüsameddin-i Uşşaki Evliyânın büyüklerinden ve Uşşâkîye yolunun kurucusu. İsmi Hasan, lakabı Hüsâmettîn'dir. 1475 (H.880) senesinde Buhârâ 'da doğdu. Soyu Hazret-i Hüseyin'e ulaşır. Hacı Teberrük isminde bir tüccarın oğludur. Anadolu'ya gelip, Uşak'ta yerleştiği için "Uşşâkî" denildi. Hüsâmettîn-i Uşşâkî, ilk tahsîlini babasının nezâret ve himâyesinde tamamladı. Babasının vefâtı üzerine ticâretle meşgûl olmaya başladı. Üzüntü içinde uyuduğu bir gece, rüyâsında ona; "Boş yere ticâretin zahmetini çekmek, hakîkat ehli için zarar ve ziyândır. Arzun âhiret ticâreti, yâni Allahü teâlâya kavuşmak olsun. Gâyen sonsuz sermâyeyi elde etmek ise, dünyâ mallarından yüz çevirip, Anadolu'nun güzel şehirlerinden Uşak'ta oturan Emir Ahmed-i Semerkandî (Emir: Peygamber Efendimizin (SAV) torunu Hz. Hasan'ın soyundan gelenlere verilen isim.) hazretlerine varıp teslim ol. Uzlet köşesine çekilip, dâimâ Rabbin ile bulun!" denildi. İşte bu mânevî işâretten ve almış olduğu emirden sonra kendinde bir başkalık hisseden Hüsâmettîn-i Uşşâkî hazretleri, bir an önce bu zâta kavuşmak arzusu ile yanıp tutuşmaya başladı. Babasından mîrâs kalan bütün mallarını, servetini ve kurulu ticâret düzenini kardeşi Mahmûd Çelebi'ye bağışlayıp, kalbinden dünyâ sevgisini uzaklaştırdı. Durmadan içini yakan aşk ateşinin tesiri ile, yaya olarak Buhârâ'dan ayrılıp yola çıktı. Aylarca süren zahmetli ve meşâkkatli yolculuklardan sonra, Erzincan vilâyetine geldi. Burada Molla Muhammed Erzincani Hazretlerinin postişinleriyle halvette ve sohbetlerde bulundu. Halvetiyye neşesi taşıyan Nur-i Bahşiyye ve Kübreviyye kollarından icazetlendi. Bilahare Uşak ‘ta bulunan İzzettin Karamani Hazretleri 'nin hulefasından, kendisine alemi menamda işaret olunan Emir Ahmed-i Semerkandî Hazretlerine intisap ederek, sâdık bir talebesi oldu. Hakîkî rehber olan bu büyük âlime bağlılığının kuvveti sâyesinde kemâle kavuşup, evliyâlığın yüksek derecelerine ulaştı. Emîr Semerkandî hazretleri, kısa zamanda evliyâlık makâmına yükselen Hüsâmettîn-i Uşşâkî 'ye, aldığı mânevî emir üzerine hilâfetnâme verdi. Hocası Emir Ahmed-i Semerkandî 'nin âhirete irtihâlinden sonra, onun yerine geçti ve talebe yetiştirmeye başladı. Kısa zamanda ismi güneş gibi parladı ve şöhreti çok uzaklara yayıldı.
3. MURAT’IN TAHT ÇIKACAĞI MALUM OLDU
O sırada devrin pâdişâhı, Sultan İkinci Selîm Hân idi. Pâdişâhın iki oğlundan biri olan Şehzâde Murâd, Manisa'da vâli idi. Şehzâde Murâd, Hüsâmettîn-i Uşşâkî Hazretlerine, kendisinin sultân olup olmayacağını anlamak üzere, bir mektupla hizmetçisini Uşak'a gönderdi. Uşak'a varan haberci, doğruca Hüsâmettîn-i Uşşâkî 'ye giderek, huzura kabûl edilmesini ricâ etti. Huzûra kabûl edilen haberci, daha mektubu Hüsâmettîn-i Uşşâkî hazretlerine vermeden ve ziyâreti hakkında bir şey söylemeden, Uşşâkî hazretleri ona; "Git! Şehzâdeye söyle! Hemen İstanbul'a hareket etsin. Filan gün saltanat tahtına oturacaktır." dedi. Haberci, hemen Manisa'ya dönerek müjdeyi Şehzâde'ye bildirdi. Şehzâde Murâd, vakit geçirmeden İstanbul'a hareket etti. Balıkesir'e geldiğinde, Vezîr-i âzam Sokullu Mehmed Paşa'nın gönderdiği elçilerle karşılaştı. Elçiler, Sadrâzamın mektubunu Şehzâde'ye verdiler. Mektubu okuyan Şehzâde, bu mektuptan babası Sultan İkinci Selîm'in vefât ettiğini, Sadrâzamın ölüm haberini halktan sakladığını ve kendisini tahta çıkarmak üzere dâvet ettiğini öğrendi. İstanbul'a giderek, Hüsâmettîn-i Uşşâkî 'nin haber verdiği zamanda, Sultan Üçüncü Murâd Hân nâmıyla tahta geçti. Bu hâdiseden sonra, Sultan Murâd Hânın Hüsâmettîn-i Uşşâkî hazretlerine karşı sevgi ve hürmeti çoğaldı. Onun kâmil bir zât olduğuna güveni bir kat daha ziyâdeleşti ve kendisini İstanbul'a dâvet etti. Bunun üzerine Hüsâmettîn-i Uşşâkî, Uşak'tan ayrılıp, İstanbul'a geldiğinde; Pâdişâh, erkânı ve büyük bir halk topluluğu tarafından hürmet ve tâzim ile karşılandı. Aksaray civârında oturması için Hüsâmettîn-i Uşşâkî'ye bir ev tahsis edildi. Bir müddet orada kalan Hüsâmettîn-i Uşşâkî hazretleri, Pâdişâha yakınlığından istifâde etmek isteyenlerin verdiği sıkıntı yüzünden Uşak'a dönmeye karar verdi. Yol hazırlıklarının yapıldığını haber alan Pâdişâh, bu büyük zâtın İstanbul'da kalması için ricâda bulundu. Uşşâkî hazretleri, Sultan Üçüncü Murâd Hânın ricâsını kabûl edip, İstanbul'da kalmağa karar verdi. Pâdişâhın emriyle Kasımpaşa civârında Hüsâmettîn-i Uşşâkî'nin adına bir dergâh inşâ edildi. Burada uzun zaman kalarak, çok talebe yetiştirdi. Sohbetlerinde çok kimseler kemâle geldi. Hilâfet verdiği talebelerini Anadolu'nun çeşitli yerlerine, halka doğru yolu göstermeleri için gönderdi. Hasan Hüsamettin-i Uşşâkî İstanbul'a geldiği zaman, yine İzzettin Karamani ‘nin ser halifesi Seyyid Nizam Hazretlerinin de mürşidi de olan evliyânın büyüklerinden Ümmî Sinân hazretlerinden nefsi himmet alarak Halvetiyül Uşşakiye öğretisini Kübreviyye ve Nûr-i Bahşiyye neşesiyle birleştirerek kendi yolunu içtihat etti.
KERAMETLERİ
İnsanların kalabalığından rahatsız olan Hüsâmettîn-i Uşşâkî, Pâdişâhtan hacca gitmek ve Resûlullah efendimizi ziyâret etmek için izin istedi. Pâdişâh kendisine izin verdi. Sefere çıkmadan önce, oğlu Mustafa Efendiye hanımının hâmile olduğunu söyleyerek; "Bizim bu fânî âlemi terketmemiz yakındır. O saâdetli oğlumun ismini Abdürrahîm koy ve kendisinin ilim ve terbiyesi ile meşgûl ol." diye vasiyette bulundu. Hüsâmettîn-i Uşşâkî, hac farîzasını yerine getirip geri dönerken, Konya'da rahatsızlandı ve 1594 (H.1003) senesinde orada vefât etti. Cenâze namazı Konya'da kılındı. Vasiyeti üzerine İstanbul'a götürülmek üzere yola çıkarıldı. Konya vâlisi, yola çıkmadan önce Hüsâmettîn-i Uşşâkî 'nin cesedinin kokmaması için ilâçlatmak istedi. Fakat oğulları ve talebeleri buna karşı çıkarak, Uşşâkî hazretlerinin kokmayacağını söylediler ve ilâçlatmadılar. Mübârek bedeni, hiç kokmadan İstanbul'a getirildi şimdiki kabrinin bulunduğu yere defnedildi. "Kasımpaşa'da, Uşşâkî hazretlerinin dergâhı yakınlarında Ali Efendi isminde bir zât vardı. Ali Efendi misk satıcısı idi. Bir şey tartarken, hak geçmesin diye çok dikkat ederdi. Ali Efendi, hac farîzasını yerine getirmek için Mekke-i mükerremeye gitmişti. Hacı olduktan sonra, Resûl-i ekremin kabr-i şerîfini ziyâret için Medîne-i münevvereye gitmek istedi. Fakat ayaklarındaki bir hastalıktan dolayı gidemedi. Bu duruma çok üzüldü. Bir gece rüyâsında Peygamber efendimizi gördü.Peygamber efendimiz ona; "Ağlama! Kasımpaşa'da evlâdım Hüsâmettîn-i Uşşâkî 'nin kabrini ziyâret et, onu ziyâret etmek, beni ziyâret gibidir." buyurdu. Sonra İstanbul'a dönen Ali Efendi, her gün işe giderken Uşşâkî hazretlerinin kabrini ziyâret etmeği kendisine vazife ve âdet edinmişti. Vefât ederken bunu çocuklarına vasiyet etti."
“PADİŞAH RÜYASINDA GÖRDÜ”
Bir zelzele yüzünden Hüsâmeddîn Uşşâkî'nin türbe ve dergâhı harâp olmuş ve çökmüştü. Kabir, sokak zemininden çok aşağı kaymıştı. Yağmur suları kabre doluyordu. Zamânın Pâdişâhı Sultan İkinci Abdülhamîd Hân bir gece rüyâsında onu gördü. Uşâkî hazretleri sultâna; "Kabrimdeki mahzuru izâle ediniz." dedi. Sultan uyanınca, hemen yakını Hacı Ali Paşayı huzûruna çağırıp, rüyâsını anlattı. Sultan Abdülhamîd Hân, dergâhın yerini bilmiyordu. Hacı Ali Paşaya dergâhın ve türbenin yerini bulmasını söyledi. Hacı Ali Paşa, Kasımpaşa'da dergâhın ve türbenin yerini araştırarak, buldu. Dergâhın zelzeleden ve su baskınından sonra yıkık ve dökük bir hâlde olduğunu sultâna bildirdi. Sultânın emri ile, dergâh ve türbe yeniden yaptırılarak şimdiki hâline getirildi.
