İzmir'de geri dönüştürülebilir atıkların okullardaki atık getirme noktasında paraya çevrilebildiği proje sayesinde öğrenciler, kantin harcamalarını atıklar karşılığında yapıyor. İzmir Valiliği, İzmir Kalkınma Ajansı, Bornova Kaymakamlığı ve Bornova İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, çeşitli şirketlerin desteğiyle nisan ayında "Bornova 0 Atık" Projesi'ni hayata geçirdi. Pilot olarak seçilen 2 lise ve 1 ilkokulda başlatılan proje, çevre bilincini küçük yaşta kazandırmanın yanı sıra çocuklara tasarruf, geri dönüşüm ve üretim ilişkisini yakından gözleme fırsatı sunuyor.
ATIK GETİREN ÖĞRENCİLERİN DİJİTAL KARTLARINA PARALAR YÜKLENİYOR
Öğrenciler, getirdikleri atıkları okul bahçesinde yer alan atık tartım noktasına teslim ediyor. Burada tartılan atıklar karşılığında, öğrencilerin okul numaralarına göre isimlerine özel tanımlanmış dijital kartlara para yükleniyor ve bu paralar okul kantininde yapılan alışverişte kullanılabiliyor. Atıklar, plastik, metal, cam, kağıt, bitkisel yağ ve karton ambalaj olmak üzere 6 kategoride ayrıştırılıyor. Atıkların kilogram başına öğrencilere tanımlanan bakiye karşılıkları ise plastik için 10, metal için 20, cam için 5, kağıt için 2, karton ambalaj için ise 4 lira olarak belirlendi. Atık yağların litresi de 20 liradan hesaplanıyor.
İZMİR FATİH SULTAN MEHMET İLKOKULU ÖĞRENCİLERİ ATIK BİLİNCİNİ KAZANIYOR
Projenin uygulandığı Fatih Sultan Mehmet İlkokulunun müdürü Oktay Taşdemir, çocukların atık bilinci kazanmalarını, çevrelerinde gördükleri atıkların geri dönüşümle yeniden kullanılabileceğini fark etmelerini hedeflediklerini söyledi. Uygulama başlamadan önce veli, öğrenci ve öğretmenlerin işleyiş ile atık yönetimi konusunda bilgilendirildiğini anlatan Taşdemir, bilinçlenen kitleyi harekete geçirmenin daha kolay olduğunu ifade etti. Taşdemir, projenin hem ülke hem aile bütçesine katkı sağladığını kaydederek, şöyle konuştu: "Proje kapsamında bazı atık firmaları ile anlaşma yapıldı. Bu firmalar, okulumuzda biriken atıkları, haftanın belli günlerinde projeye destek sağlamak için ederinin de üstünde bir fiyatla alıyorlar. Öğrencilerimiz, atıklarını getiriyorlar. Tartım yapıyor, bakiyelerini yüklüyor ve diledikleri zaman kantin harcamalarında kullanabiliyorlar. Çocuklar, bu projeyi içselleştirdi. Komşularına, mahallelerine de yaymaya başladılar. Her gördüklerini toplayıp geri dönüştürülebilir mi diye düşünüyorlar. Artık yerdeki kartonun ve pet şişenin çöp olmadığının, atık sürecine dahil edildiğinde hem doğaya hem bütçelerine katkısı olduğunun farkındalar."
ELDE ETTİKLERİ PARALARLA SİMİT, AYRAN VE TOST ALIYORLAR
Taşdemir, projenin tüm okullarda yaygınlaştırılmasının hedeflendiğini sözlerine ekledi. Okulun 2. sınıf öğrencilerinden Ada Bozdağ da projeyle doğayı korumayı öğrendiğini söyleyerek, "Plastik, metal, kağıt gibi şeyleri ayrıştırıyorum. Ailemle yerde bir şey gördüğümüzde onları hemen geri dönüşüm kutularına atıyoruz." dedi. Bozdağ, kartına yüklenen paraları simit ve ayran almak için kullandığını ifade etti. Getirdiği atıklar karşılığında kantinden meyve suyu alan 3. sınıf öğrencisi Göktuğ Ata Temizkan da yerde gördüğü atıkları topladığını ve geri dönüşüm kutusuna attığını belirterek, "Artık çevreyi kirletmiyorum. Bunu arkadaşlarıma da söylüyorum, onlar da böyle yapıyor. Mahallemiz çok temiz oldu." ifadelerini kullandı.